Ostatnim projektem budżetu unijnego na lata 2014-2020 był ten zaproponowany w listopadzie przez przewodniczącego Rady Europejskiej, Hermana Van Rompuya. Jednak część krajów członkowskich nie zaakceptowała go. Przeciwko dokumentowi opowiedziały się m.in. Wielka Brytania i Niemcy. Projekt odpowiadał natomiast Polsce.

Analitycy obawiają się, że podczas zaczynającego się dzisiaj szczytu po raz kolejny może nie dojść do porozumienia. Obawy te doprowadziły już wczoraj do widocznych spadków wartości głównych indeksów giełdowych w Europie. Mimo tego, Janusz Lewandowski zapewnia, że europejscy politycy zdają sobie sprawę z powagi sytuacji i doskonale wiedzą, jak skomplikowana stanie się cała sprawa, jeśli tym razem nie dojdą do kompromisu. Dlatego też sekretarz zakłada, że uda się ustalić 7-letni budżet.

Jednocześnie, nikt nie ukrywa, że będą to naprawdę burzliwe dyskusje. Między poprzednim szczytem, który odbył się w listopadzie 2012r. a tym obecnym, politycy biorący w nich udział spotykali się między sobą, dochodzili do kompromisów w mniejszych grupach, opracowywali własne pomysły, prowadzili negocjacje z krajami, które miały inną wizję budżetu. Po tych rozmowach wiemy np., że Francja może stać się naszym sojusznikiem, ponieważ tamtejszy prezydent zdecydowanie sprzeciwia się cięciom budżetowym w kwestii polityki rolnej.

Jak jednak podkreślają eksperci, nie ma szans na stworzenie budżetu unijnego, w którym nie pojawią się cięcia. Są one konieczne i z pewnością zostaną uwzglęnione w nowym projekcie Hermana Van Rompuya, który ma zaprezentować swój nowy pomysł już dziś, pierwszego dnia szczytu w Brukseli. Przypomnijmy, że poprzednim razem cięcia w koncepcji szefa Rady Europejskiej były aż o 75 mld euro większe, niż w projekcie przedstawionym przez Komisję Europejską. Zakłada się, że tym razem oszczędności proponowane przez Van Rompuya będą większe o ok. 15-19 mld euro.

Polacy podczas szczytu unijnego w Brukseli będą walczyli głównie o to, by zachować dotychczasowe środki przekazywane na politykę spójności oraz politykę rolną. Problemem może być fakt, że rozwiniętym krajom europejskim zależy na nich w mniejszym stopniu i wolałyby skupić się na badaniach i rozwoju oraz na edukacji, szukając cięć właśnie w polityce spójności oraz w wydatkach na rolnictwo. Zupełnie odmienne wizje budżetowe na pewno doprowadzą więc do trudnych, żmudnych rozmów.