Ujmując tę kwestię skrótowo, do założenia działalności gospodarczej zobowiązany jest każdy, kto zajmuje się świadczeniem usług bądź sprzedażą towarów i planuje wykonywać to przez dłuższy czas. Należy przy tym zaznaczyć, że nie musi to być okres nieokreślony. Nawet zarobkowanie przez czas wakacji wiąże się z obowiązkiem zarejestrowania swojej działalności.

Niemniej jednak, nie potrzebujemy działalności gospodarczej w momencie, gdy tylko okazjonalnie sprzedajemy jakieś towary np. internetowo czy wśród znajomych, bądź też jeśli czasami zdarza nam się odpłatnie wykonać remont czy inną usługę. Mimo tego, jeśli tylko tego chcemy, to mamy prawo zarejestrować swoje działania i stworzyć jedno- lub kilkuosobową firmę.

Nie musimy również zakładać działalności, jeśli pracujemy w ramach umów o dzieło czy zleceń, jednak możemy to uczynić, jeśli chcemy ustabilizować swoją sytuację zawodową. Poza tym, jesteśmy zwolnieni z obowiązku zakładania rejestrowania działalności wtedy, gdy nasze dochody wiążą się z pracą twórczą, artystyczną albo z czerpaniem dochodów wynikających z praw autorskich do naszych wytworów. Również inkasenci oraz biegli nie muszą prowadzić rejestrowanej działalności gospodarczej.

Mimo tego, wielokrotnie okazuje się, że w wymienionych wyżej przypadkach opłaca się prowadzić własną firmę. Odpisy podatkowe, możliwość wystawiania faktur VAT i często wiążąca się z tym, większa liczba klientów, ale przede wszystkim, składki ubezpieczeniowe i emerytalne sprawiają, że jednoosobowa działalność gospodarcza staje się w Polsce coraz popularniejsza. Decydują się na nią głównie freelancerzy, którzy chcą unormować swoją sytuację zawodową, jednocześnie zabezpieczając swoją przyszłość, dzięki składkom.

Musimy jednak liczyć się z faktem, że opłacanie składek do ZUSu wpłynie na zmniejszenie naszych przychodów netto. Mimo zabezpieczenia lekarskiego oraz emerytalnego, różnica w zarobkach może dla niektórych okazać się zbyt duża – przez pierwsze 2 lata składki to wydatek w wysokości ok. 400zł, a później ok. 950zł.