Komisja Europejska nie ma wątpliwości co do tego, że kraje członkowskie, które nie chcą przyjąć uchodźców zgodnie z programem ich relokacji, będą musiały ponieść konsekwencje naruszenia wspólnych zasad funkcjonowania Unii. Oznacza to, że jeszcze bliżej niesprecyzowane sankcje dotkną Polskę, Czechy i Węgry. Na razie jednak unijni politycy ograniczą się do apelu, w którym zwrócą się do tych 3 państw o zmianę ich decyzji.

Europejski komisarz ds. migracji Dimitris Awramopulos podkreślił, że przyjęcie uchodźców to nie tylko kwestia sumienia i moralności, ale przede wszystkim obowiązek wynikający z przyjętym przez Unię Europejską zasad prawnych. Oznacza to więc, że kraje, które odmówiły wpuszczenia uchodźców na swoje terytorium, złamały prawo UE, więc logicznym jest, że będą musiały zostać ukarane.

W oficjalnym komunikacie KE zaznaczono również, że 3 wspomniane kraje były już kilkukrotnie upominane o dostosowanie się do wspólnych wymogów Wspólnoty, jednak lekceważyły upomnienia. Dodano także, że w ten sposób Polska, Czechy i Węgry obarczają Grecję i Włochy główną odpowiedzialnością za uchodźców, nie wykazując chęci solidarności z przeludnionymi krajami, co jednoznacznie godzi w wartości Unii.

Etapy pełnej procedury wobec Polski i dwóch pozostałych państw odmawiających przyjęcia uchodźców nie są jeszcze całkowicie znane, lecz wiadomo, że początkowo KE da kolejne tygodnie na zmianę decyzji odnośnie relokacji. Jeżeli państwo zgodzi się wpuścić uchodźców, nie poniesie żadnych konsekwencji. Ostatecznym krokiem, gdy zwiodą wszystkie inne próby, będzie pozwanie danego kraju do Trybunały Sprawiedliwości.

Należy podkreślić, że wyłącznie Polska i Węgry całkowicie odmówiły przyjęcia uchodźców. Czesi i Austriacy wzięli częściowy udział w relokacji, przy czym Austriacy w ostatnim czasie ponownie podjęli działania w celu dostosowania się do wymogów UE. Proces relokacji wciąż jednak jest w toku i potrzebne jest większe zaangażowanie unijnych krajów, by zgodnie z planem, do września tego roku przesiedlić z Grecji i Włoch łącznie ok. 160 tys. osób. Na razie udało się to tylko w stosunku do 12% uchodźców, czyli ok. 20 tys. osób.