Najwyższa Izba Kontroli zaznacza, że przedawnienia wykonania kary w postaci uiszczenia opłaty mandatowej są zjawiskiem bardzo negatywnym. Problemem jest fakt, że nie działają one pouczająco na społeczeństwo. Uczą natomiast, że istnieją sposoby na unikanie konsekwencji nawet, jeśli rzeczywiście dopuściło się przewinienia.

Przedawnienie kary najczęściej dotyczy osób młodych, które nie ukończyły 35. roku życia. Często nie utrzymują się jeszcze samodzielnie, więc nie zawsze jest możliwość ewentualnego ściągania środków z ich pensji. Dotyczy to również tych Polaków, którzy nie mają stałych dochodów. W takich przypadkach bardzo trudno jest egzekwować karę nawet, jeśli dokonywać będzie tego stosowny organ. Nie ma bowiem środków, które można byłoby zająć w celu pozyskania odpowiedniej kwoty.

NIK podkreśla, że ze względu na częste przedawnienia mandatów, trudno jest oczekiwać, by udało się zwiększyć dochody budżetowe pochodzące z mandatów. Rząd planował zadbać o to, żeby kontrole były dokładniejsze i prowadziły do wystawiania większej liczby mandatów. Planowano też zoptymalizować system kontrolowania prędkości pojazdów, który miałby przełożyć się na zwiększone dochody z mandatów. Jeśli jednak mandaty będą przedawniane, nie przyniesie to oczekiwanych efektów.

NIK przyznaje, że w pewnym stopniu kwoty wpływające do budżetu państwa zwiększyłyby się, jednak nie dość, że nie byłyby to sumy tak wysokie, jak spodziewają się tego niektórzy specjaliści, to w dodatku, znacznie wzrosłaby też liczba niewyegzekwowanych mandatów. Jednostka dodaje, że potrzebne są raczej zmiany w całym systemie karania za wykroczenia drogowe.

Członkowie NIK proponują kilka różnych rozwiązań, które miałyby pomóc w zwiększeniu liczby płaconych mandatów. Jedną z opcji byłoby ułatwienie anulowania punktów karnych w zamian za sumienne płacenie mandatów, za które zostały one przyznane.

Poza tym, że miałoby to być motywacją dla kierowców, to dodatkowo, byłoby tańsze dla państwa. Angażowanie urzędów skarbowych i innych organów publicznych w celu egzekwowania mandatów jest bowiem kosztowne i obciążające dla budżetu.