Już od grudnia Komisja Europejska zapowiadała, że jeśli Polska sama nie rozwiąże tej sprawy, to władze unijne podejmą właściwe kroki w celu skontrolowania ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i jej zgodności z prawem. Dzisiaj natomiast przewodniczący KE Frans Timmermans poinformował, że jego jednostka rozpoczyna procedurę państwa prawa wobec naszego kraju.

Procedura, o której mowa oznacza, że KE podejmie kroki pozwalające na wyjaśnienie wszystkich zmian, które zaszły w związku ze składem i działalnością TK. Ponadto szef unijnej jednostki poinformował, iż ma świadomość tego, że w Polsce doszło do przyjęcia jeszcze jednej kontrowersyjnej ustawy. Tym razem chodziło o zmiany w mediach. Timmermans przyznał, że ten dokument również budzi obawy o łamanie zasad pluralizmu i wolności mediów.

Co teraz czeka Polskę? Eksperci uspokajają, że rozpoczęcie procedury nie jest jeszcze niczym poważnym. Władze unijne chcą odbyć rozmowy z polskimi politykami, by wyjaśnić wszelkie wątpliwości. Szef Komisji wyraził gotowość przyjazdu do naszego kraju. Na razie jednak sprawa będzie toczyła się powoli, ponieważ europejscy komisarze powrócą do niej dopiero w marcu po tym, jak opinię na temat sytuacji w Polsce otrzymają od Komisji Weneckiej działającej przy Radzie Europy.

Prof. Genowefa Grabowska tłumaczyła dziś PAP, że procedura państwa prawa składa się z 3 etapów. Najpierw KE musi dokładniej poznać problem i odbyć rozmowę z polskimi władzami. Przy odpowiedniej postawie premier Beaty Szydło i resortu spraw zagranicznych, wszelkie nieporozumienia mogą zostać wyjaśnione już wtedy. Prowadziłoby to do bezproblemowego rozwiązania sprawy.

Jeśli pierwszy etap nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, to Komisja będzie kontynuowała rozmowy z naszymi władzami, dokładniej oceni problem, dosadniej określi swoje stanowisko, by ostatecznie móc wydać oficjalną rekomendację w sprawie Trybunału Konstytucyjnego.

Dopiero w przypadku, gdy nie zastosujemy się do wydanej rekomendacji władz Unii Europejskiej, będą nam groziły realne sankcje. Główną z nich będzie ograniczenie praw wspólnotowych Polski. Prof. Grabowska dodała jednak, że UE unika tak poważnych konfliktów wewnętrznych, więc należy spodziewać się kontynuacji dialogu z polskim rządem tak długo, aż uzyskany zostanie oczekiwany efekt.